Voordracht en latere beëdiging van een nieuwe burgemeester hebben in de regel een feestelijk tintje, maar dat was vijftien jaar geleden niet het geval bij de komst van Ahmed Aboutaleb als opvolger van Ivo Opstelten. De uiteindelijk uitgesproken voorkeur van de vertrouwenscommissie voor de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid was omstreden en viel destijds rauw op het dak van de toen nog nieuwe stroming: Leefbaar Rotterdam.

Aboutaleb was de eerste burgemeester in Nederland van Marokkaanse afkomst en tevens de eerste Marokkaanse burgemeester van een grote stad in Europa. Leefbaar maakte bezwaar tegen het bezit van zijn twee paspoorten. Maar ook dat Aboutaleb lid was van de PvdA, waarmee Leefbaar toen op voet van oorlog leefde.

Bij zijn eerste optreden in de raadzaal van het Rotterdamse stadhuis kreeg Aboutaleb van Leefbaar-kopstuk Marco Pastors een enveloppe waarin hij verzocht werd zijn Marokkaanse paspoort te doen en die op te sturen naar Rabat. Bovendien viel het Leefbaar zwaar dat er toen al geen burgemeestersreferendum was gehouden.

Ook de Tweede Kamerfractie van de PVV maakte bezwaar tegen de benoeming. Kamerlid Fleur Agema wilde er in de Tweede Kamer een debat over houden, maar kreeg hiervoor geen steun.

Later (in 2016) kwam via de toenmalige minister Plasterk aan het licht dat de sollicitatie van Aboutaleb naar de functie van burgemeester van Rotterdam verzwegen was voor CDA-premier Balkenende. Ook CDA-minister Piet Hein Donner, Aboutalebs chef, zou het niet hebben geweten. Volgens Plasterk zou Balkenende het hebben tegengehouden en hield vice-premier Wouter Bos (PvdA) het daarom voor zich.